premiera 13 maja na Scenie Ciśnień
czas: 1 godz. 20 min bez przerwy
spektakl polecany dla widzów w wieku 16+
Dym papierosowy, wulgaryzmy.
„Otworzy się ziemia” to spektakl według tekstów i songów Bertolta Brechta z utworami wybitnych niemieckich kompozytorów, Kurta Weilla i Hannsa Eislera. Aranżacje przygotował Kuba Suchar, twórca muzyki teatralnej i filmowej, znany publiczności także z zespołu Robotobibok. Reżyser spektaklu, Radek Stępień na nowo stawia pytania, na które wybitny niemiecki dramaturg zwracał uwagę w czasach, kiedy kapitalizm i faszyzm siały spustoszenie w ludzkich sercach i umysłach.
Dlaczego jedni mają tak dużo, że nigdy nie uda im się wydać wszystkiego, a inni tak mało, że nie mogą pozwolić sobie na podstawowe środki do życia?
Dlaczego jedni żyją w pałacach, otoczeni ogrodami i polami golfowymi, a inni wyrzucani są ze skromnych mieszkań bez podania przyczyny?
Dlaczego człowiek, który upadł, skazywany jest przez społeczeństwo na wieczne upadanie?
Jaka jest nasza odpowiedzialność wobec ludzi wykluczonych?
Jak mogliśmy dopuścić do tak wielkich nierówności społecznych?
Jaką karę poniesiemy, jeśli szybko z tym czegoś nie zrobimy?
Bohaterami spektaklu są wrocławscy bezdomni, których codziennie mijamy, ale nie zwracamy na nich większej uwagi, bo pociągają nas do odpowiedzialności i wywołują zbyt dużo wyrzutów sumienia. Kolejnymi bohaterami są aktorki i aktorzy, którzy zgodnie z propagowanymi przez Brechta zasadami gry teatralnej, przeprowadzają na naszych oczach demontaż współczesnego człowieka, zarówno wykluczonego jak i uspołecznionego. Widzowie sami ocenią, czy te dwa „rodzaje” ludzi czymkolwiek się od siebie różnią.
Na budowę pałaców i stadionów
Wydaje się mnóstwo pieniędzy. Rząd
Przypomina w tym względzie młodego artystę, który
Nie boi się głodu, gdy chodzi o to
Aby jego imię stało się sławne. Tylko, że
Głód, którego rząd się nie boi, to głód
Cudzy, mianowicie narodu.
Bertolt Brecht, Rząd w roli artysty (przeł. R. Stiller)
Otworzy się ziemia i połknie całe to zło. Tak to widzę, to nasz obowiązek. Widzę… ziemię, która jest symbolem tych wszystkich biednych ludzi. Biedni ludzie całego świata otworzą usta i połkną bogatych, a ci bogaci będą tak smaczni… wiecie, o czym mówię, dobrze utrzymani, tłuści. Biedni w końcu będą tak biedni, a głodni tak głodni… naprawdę, sami to wiecie, dojdzie tu do kanibalizmu, w przenośni, ale może i dosłownie.
Tupac Amaru Shakur
Radek Stępień wraz z Konradem Hetelem, dramaturgiem i autorem scenografii, dokonał wyboru songów. Autorami video (w tym wywiadów z bohaterami spektaklu) są Natan Berkowicz i Marcin Kosakowski, kostiumy zaprojektował Łukasz Mleczak, a za reżyserię światła odpowiada Jakub Frączek.
Na potrzeby spektaklu przeprowadzono wywiady z mieszkankami i mieszkańcami Schroniska św. Brata Alberta dla Bezdomnych we Wrocławiu oraz podopiecznymi Stowarzyszenia Pomocy „Ludzie Ludziom”.
Realizatorzy
reżyseria: Radek Stępień
scenariusz: Radek Stępień, Konrad Hetel
teksty: Bertolt Brecht, Konrad Hetel
tłumaczenie: Piotr Strębski, Edmund Misiołek, Stanisław Jerzy Lec, Włodzimierz Lewik, Witold Wirpsza, Jacek St. Buras, Władysław Broniewski, Roman Kołakowski
współpraca dramaturgiczna: Konrad Hetel
muzyka: Kurt Weill, Hanns Eisler, Kuba Suchar
kierownictwo muzyczne: Kuba Suchar
aranżacje: Kuba Suchar
scenografia: Konrad Hetel
projekcje: Natan Berkowicz, Marcin Kosakowski
kostiumy: Łukasz Mleczak
reżyseria świateł: Jakub Jan Frączek
reżyseria dźwięku: Bartłomiej Góra
przygotowanie wokalne: Magdalena Śniadecka, Ewa Głowacka-Fierek
charakteryzacja: Magdalena Chabrowska-Oleksiak, Agnieszka Jasiniecka, Zuzanna Sak
inspicjenci: Wojciech Kupczyński, Małgorzata Szeptycka, Hubert Michalak
Obsada
Helena Sujecka
Magdalena Szczerbowska
Dawid Suliba
Adrian Kąca (gościnnie) / Rafał Kozok 10, 11 i 12 X
Bartosz Picher
Adrianna Hanslik (gościnnie)
Aleksander Talkowski (gościnnie) 10, 11 i 12 X / Marek Zawadzki (gościnnie)
W spektaklu wykorzystano nagrania w wykonaniu Kuby Suchara i Zbigniewa Kozery.
Media o spektaklu
PO PREMIERZE
Małgorzata Matuszewska, Miara kultury, Sny, czyli rzecz o nierówności: Bieda, wyzysk, a także bezdomność mogą dotknąć każdego, także nas, wygodnie siedzących na widowni Sceny Ciśnień. Codziennie z tyłu głowy mam poczucie, że stąpam po cienkiej czerwonej linii i dlatego ten spektakl dotknął mnie głęboko. Jeśli czujecie podobnie, dotknie i Was.
Przemek Gulda, Gulda poleca: Ten „eksperymentalny esej sceniczny”, momentami brzmiący niemal jak wezwanie do rewolucji, ma ogromny ładunek ideowy – to brutalna w swej wymowie opowieść o nierówności, wyzysku, biedzie, bezdomności, społecznej niesprawiedliwości. Głos dostają ofiary tych zjawisk: z ekranu o swoich snach opowiadają osoby w kryzysie bezdomności. A ze sceny brzmią niezwykle aktualne songi Brechta, zaśpiewane z wielką żarliwością i zaaranżowane w bardzo nowoczesny sposób, surowo i szorstko, przez Kubę Suchara.
PRZED PREMIERĄ
Rozmowa Grzegorza Chojnowskiego w Radiu Wrocław Kultura z Radkiem Stępniem
Zdjęcia
Fot. Łukasz Giza